H Megachile pluto, επίσης γνωστή ως γιγαντιαία μέλισσα είναι μια πολύ μεγάλων διαστάσεων μέλισσα από την Ινδονησία. Είναι το μεγαλύτερο γνωστό ζωντανό είδος μέλισσας. Εθεωρείτο ότι ήταν εξαφανισμένη, μέχρι που το 1981, ανακαλύφθηκαν από τον Laminal Nihan αρκετά δείγματά της έκτοτε δεν ξανά υπήρξαν επιβεβαιωμένες εμφανίσεις της, έως το 2018, όταν συλλέχθηκαν και πωλήθηκαν δύο στο eBay. Το 2019, βρέθηκε μια ζωντανή θηλυκή και για πρώτη φορά, κινηματογραφήθηκε.

Megachile pluto. Img src: Ellen Bulger at flickr

H ετυμολογία της επιστημονικής ονομασίας Megachile pluto, η οποία αναφέρεται στο γένος Megachile, μεταφράζεται προχείρως από το αρχαίο ελληνικό (μέγας (μεγάλος) + χείλος) τα “μεγάλα χείλη” τους και οι ισχυροί σιαγόνες είναι κατάλληλοι για τη συλλογή των υλικών κατασκευής της φωλιάς. Το pluto, παραπέμπει στον θεό Άδη (ή λατ. Πλούτωνα) των Λατίνων (Pluto)
Η γιγαντιαία μέλισσα του Ουάλλας (Wallace’s giant bee) όπως συνήθως ονομάζεται στο δυτικό ημισφαίριο ή ιπτάμενο μπουλντόγκ (flying bulldog) στην Ασία, είναι μια μαύρη μέλισσα ρητίνης με μεγάλους και καλά αναπτυγμένους σιαγόνες, οι οποίοι ομοιάζουν σχεδόν με αυτούς ενός σκαθαριού και τους οποίους χρησιμοποιούν για να απορροφήσουν τη ρητίνη δέντρων, προκειμένου να φτιάξουν τη φωλιά τους.
Megachile Pluto. Img src: Rostislav Melnyk at pinterest

Το είδος παρουσιάζει έντονο σεξουαλικό διμορφισμό: τα θηλυκά μπορεί να φτάσουν σε μήκος 38 mm (1,5 in), με ένα μήκος ανοίγματος πτερύγων τα 64 mm (2,5 in), ενώ τα αρσενικά δεν υπερβαίνουν σε μήκος τα 25 mm (1,0 in). Μόνο τα θηλυκά έχουν μεγάλους σιαγόνες. Η M. pluto πιστεύεται ότι είναι το μεγαλύτερο ζωντανό είδος μέλισσας και παραμένει το μεγαλύτερο από τα υπάρχοντα είδη μελισσών που περιγράφονται. Έχει μήκος “όσο και ο αντίχειρας ενός ενήλικα”.
Η γιγαντιαία μέλισσα του Ουάλλας, διακρίνεται εύκολα από τις άλλες μέλισσες, λόγω του μεγάλου μεγέθους και των γνάθων της, αλλά και μιας ευδιάκριτης λευκής ζώνης στη γαστήρα της. Ο ήχος των φτερών της θηλυκής μέλισσας είναι “ένας βαθύς, αργός βόμβος, που θα μπορούσε κάποιος όσο τον ακούει, να τον αισθανθεί”. Όπως και οι άλλες μέλισσες, τρέφεται με νέκταρ και γύρη.
Η γιγαντιαία μέλισσα του Ουάλλας όπως και το υπόλοιπο γένος των Megachile μελισσών, δεν παράγουν μέλι αλλά είναι σημαντικοί επικονιαστές καλλιεργειών και άγριων φυτών. Επίσης, οι μέλισσες Megachile pluto όπως και όλες οι μέλισσες του γένους Megachile, δεν είναι επιθετικές, αλλά μπορούν να τσιμπήσουν ευρισκόμενες σε άμυνα. Έχουν ένα ήπιο τσίμπημα, το οποίο είναι κατά πολύ λιγότερο επώδυνο, από εκείνο μιας κοινής μέλισσας.
Αριστερά μια εργάτρια μέλισσα (Apis mellifera) σε σύγκριση με την γιγαντιαία μέλισσα (Megachile Pluto). Image credit: J.W. Porter / A.C. Messer.

Όπως στο γένος Megachile, έτσι και η μέλισσα Megachile pluto, είναι μια ομάδα μοναχικών μελισσών. Μάλιστα, το γένος των μελισσών Megachile, είναι ένα από τα πολυαριθμότερα γένη μελισσών, με περισσότερα από 1.500 είδη και τα οποία βρίσκονται διασκορπισμένα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Η γιγαντιαία μέλισσα του Ουάλλας, έχει αναφερθεί σε τρία μόνο νησιά, στις Βόρειες Μολούκες της Ινδονησίας: Bacan, Halmahera και Tidore. Πολύ λίγα είναι γνωστά για τις ανάγκες διανομής και οικοτόπων της, αν και εικάζεται ότι περιορίζεται στα πρωτογενή πεδινά δάση. Τα νησιά έχουν γίνει ο τόπος, σε φυτείες φοινικέλαιου, οι οποίες σήμερα, καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος των πρώην ιθαγενών οικοτόπων. Αυτό έχει προκαλέσει τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (International Union for the Conservation of Nature [IUCN]), να χαρακτηρίσει αυτό το είδος ως «Ευάλωτο».
Η γιγαντιαία μέλισσα του Ουάλλας, απειλείται επίσης από την αποψίλωση των δασών και την απώλεια των οικοτόπων. Η έκθεση της ανακάλυψής της, έρχεται λίγο μετά τη δημοσίευση μιας παγκόσμιας μελέτης, η οποία δείχνει ότι σε ολόκληρο τον κόσμο, τα είδη των εντόμων βρίσκονται σε ύφεση.

Οι θηλυκές μέλισσες Megachile pluto φτιάχνουν τη φωλιά τους, ανοίγοντας τρύπες στα αναχώματα των τερμιτών Microterotermes amboinensis που κατοικούν στα δέντρα, χρησιμοποιώντας τη μεγάλη γνάθο τους για να συλλέξουν κολλώδη ρητίνη δέντρων, την οποία καλύπτουν εσωτερικώς στη φωλιά τους, για να την προστατεύσουν από τους τερμίτες εισβολείς και όπου περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους κρυμμένες.
Οι γιγάντιες μέλισσες του Ουάλλας, χτίζουν κοινοτικές φωλιές μέσα στις ενεργές φωλιές των τερμιτών, που κατοικούν στα δέντρα και οι οποίες μπορεί να τις έχουν εξυπηρετήσει, να κρύψουν την ύπαρξή τους από τους κατοίκους των νησιών. Η μέλισσα χρησιμοποιεί ρητίνη δέντρου για την κατασκευή θαλάμων μέσα στη φωλιά των τερμιτών, η οποία προστατεύει τα λαγούμια της και όπου το θηλυκό μεγαλώνει τα μικρά της. Οι θηλυκές μέλισσες, εγκαταλείπουν επανειλημμένα τις φωλιές τους για την αναζήτηση ρητίνης, η οποία συχνά προέρχεται από το φυτό Anisoptera thurifera. Οι μεγάλοι σιαγόνες της μέλισσας βοηθούν στη συλλογή ρητίνης: το θηλυκό κατασκευάζει μεγάλες μπάλες από ρητίνη, οι οποίες συγκρατούνται μεταξύ των σιαγόνων. Η συσχέτιση της μέλισσας με τον τερμίτη Microterotermes amboinensis, είναι πιθανό να είναι αναγκαστική.
Δείτε το βίντεο απο την Αυστραλιανή Ακαδημία Επιστημών

 
Πηγή κειμένου: wikipedia
Επιμέλεια: MelissokomiaNet.gr