Τι πρέπει να γράφει η ετικέτα στο μέλι; Υποχρεωτικές και εθελοντικές ενδείξεις σήμανσης στο μέλι.
Στη συσκευασία του μελιού που προορίζεται για τον τελικό καταναλωτή, θα πρέπει να αναγράφονται σε ορατό σημείο της συσκευασίας, με ευδιάκριτα, ευανάγνωστα, ανεξίτηλα γράμματα, στην ελληνική γλώσσα οι παρακάτω ενδείξεις, ορισμένες εκ των οποίων είναι υποχρεωτικές και ορισμένες εθελοντικές (αναφέρεται εντός της παρένθεσης):
1. Η ονομασία του προϊόντος (υποχρεωτική ένδειξη)
Αυτή είναι είτε απλά «Μέλι», είτε μια από τις ακόλουθες, αναλόγως της περίπτωσης:
– «μέλι ανθέων» ή «μέλι νέκταρος» (αποδεκτές διαφορετικές ονομασίες του ιδίου προϊόντος)
– «μέλι μελιτώματος»
– «μέλι στραγγισμένο»
– «μέλι φυγοκεντρήσεως»
– «μέλι πιέσεως»
Η αναγραφή της φυτικής προέλευσης των αμιγών τύπων ελληνικών μελιών «Πεύκου, Ελάτης, Καστανιάς, Ερείκης, Θυμαριού, Πορτοκαλιάς, Βαμβακιού, Βελανιδιάς, Ηλιάνθου.. μπορεί να γίνει μόνο εφόσον αυτά ανταποκρίνονται στις φυσικοχημικές παραμέτρους που ορίζονται από την ΚΥΑ Αρ. 127/2004.
Όμως, στην περίπτωση όπου το μέλι είναι ένα από τα ακόλουθα:
• μέλι κηρήθρας,
• μέλι με τεμάχια κηρήθρας
• διηθημένο μέλι
• μέλι ζαχαροπλαστικής,
Τότε, υποχρεωτικά μόνο αυτή η ονομασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το προϊόν.
2. Το ονοματεπώνυμο του παραγωγού (υποχρεωτική ένδειξη)
ή η εμπορική επωνυμία και η διεύθυνση του παρασκευαστή ή του συσκευαστή ή ενός πωλητή εγκατεστημένου σε κράτος μέλος της Ε.Ε.
3. Καθαρή ποσότητα (υποχρεωτική ένδειξη)
Για το μέλι, η καθαρή ποσότητα εκφράζεται σε χιλιόγραμμα ή γραμμάρια, είτε με την ένδειξη του διεθνούς συμβόλου Kg ή gr, είτε ολογράφως με την ένδειξη «κιλά» ή «χιλιόγραμμα» ή «γραμμάρια». Δεν απαιτούνται οι λέξεις «Καθαρή ποσότητα:..» ή «Καθαρό βάρος:..» μπροστά από την αριθμητική ένδειξη. Αρκεί για παράδειγμα η ένδειξη «1kg». Ο
υπεύθυνος της επιχείρησης εμφιάλωσης μελιού μπορεί ωστόσο αν το επιθυμεί, οικιοθελώς, να συμπεριλαμβάνει και τις λέξεις.
4. Ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας / «ανάλωση έως» (υποχρεωτική ένδειξη)
Η νομοθεσία (Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1169/2011) απαιτεί όπως στο μέλι αναγράφεται ένδειξη της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας, παρόλο που είναι γνωστό ότι το μέλι δεν χαλάει.
Ο εμφιαλωτής του μελιού μπορεί είτε να αναγράφει την ημερομηνία μαζί με το λεκτικό της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας, είτε μετά από το εν λόγω λεκτικό να παραπέμπει σε άλλο σημείο της σήμανσης.
Ένα παράδειγμα για κάθε περίπτωση είναι:
«Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος: 31.12.2018», και,
«Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος: βλέπε πώμα».
Σημειώνεται ότι η εν λόγω παραπομπή πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο σαφής και δεν επιτρέπονται παραπομπές του τύπου «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος: βλέπε συσκευασία».
5. Συνθήκες διατήρησης ή συνθήκες χρήσης (υποχρεωτική ένδειξη)
Στις περιπτώσεις στις οποίες κάποια τρόφιμα χρειάζονται ιδιαίτερες συνθήκες διατήρησης και/ή χρήσης, αναγράφονται οι εν λόγω συνθήκες. Είναι γνωστό ότι η θερμοκρασία μπορεί να επηρεάσει το χρώμα, το άρωμα και τη γεύση του μελιού. Ο εμφιαλωτής του μελιού μπορεί εάν το επιθυμεί να αναγράφει στη σήμανση του μελιού ένδειξη που να πληροφορεί τον καταναλωτή ότι η κρυστάλλωση είναι φυσική ιδιότητα του μελιού, μαζί με οδηγίες ρευστοποίησης του μελιού σε περίπτωση κρυστάλλωσης.
6. Χώρα συγκομιδής (υποχρεωτική ένδειξη):
Πρέπει να αναφέρεται η χώρα συγκομιδής. Για 100% εγχώριας προέλευσης μέλι, μπορεί να αναγράφεται η ένδειξη «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΛΙ».
Δεν υπάρχει πλέον η επιλογή να αναγράφεται ένδειξη: «Μείγμα μελιών Ε.Ε.», «Μείγμα μελιών εκτός Ε.Ε.» ή «Μείγμα μελιών Ε.Ε. και εκτός Ε.Ε.». Εάν για παράδειγμα ένας εμφιαλωτής μελιού, για την εμφιάλωση μιας συγκεκριμένης παρτίδας μελιού χρησιμοποίησε μέλι που συγκομίστηκε στην Ελλάδα, και μέλι που συγκομίστηκε στην Ισπανία, και μέλι που συγκομίστηκε στην Κίνα, θα πρέπει στη σήμανση να αναγράψει: «Μείγμα
μελιών Ελλάδος, Ισπανίας και Κίνας.»
Μέλια τα οποία δεν εμφιαλώνονται στην Ελλάδα και έρχονται προσυσκευασμένα σε συσκευασίες λιανικού εμπορίου (όπως αυτά παρουσιάζονται στον καταναλωτή), πρέπει στη σήμανση τους να φέρουν είτε ένδειξη η οποία να πληροφορεί τον καταναλωτή για όλες τις συγκεκριμένες χώρες όπου έτυχε συγκομιδής το μέλι, είτε μια από τις ενδείξεις «Μείγμα μελιών ΕΕ», «Μείγμα μελιών εκτός ΕΕ» ή «Μείγμα μελιών ΕΕ και εκτός ΕΕ», αναλόγως της περίπτωσης.
7. Αριθμός Παρτίδας:
(υποχρεωτικός μόνο αν η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας δεν συμπεριλαμβάνει και την ημέρα του μήνα).
Όταν στην ένδειξη της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας επί της σήμανσης του μελιού, ο εμφιαλωτής αυτού δεν συμπεριλάβει και την ημέρα του μήνα (π.χ. αναγράφει 5/2018 και όχι 31/5/2018), υποχρεωτικά θα πρέπει να αναγράφει στην ετικέτα ένδειξη που επιτρέπει την αναγνώριση της παρτίδας στην οποία ανήκει το τρόφιμο. Ενδείκνυται όπως ο αριθμός παρτίδας αρχίζει με το γράμμα «L», ή μπροστά από αυτόν αναγράφεται η φράση: «Αριθμός παρτίδας: »
8. Διατροφική δήλωση (εθελοντική ένδειξη)
Η διατροφική δήλωση δεν είναι υποχρεωτική για το μέλι. Ωστόσο, εάν ένας εμφιαλωτής μελιού επιθυμεί εθελοντικά να συμπεριλάβει στη σήμανση μελιού διατροφική δήλωση, αυτή θα πρέπει να συμμορφώνεται πλήρως με τις σχετικές διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, ως ισχύει για τα τρόφιμα στα οποία η διατροφική δήλωση στη σήμανση είναι
υποχρεωτική.
Σε εθελοντική χρήση, υποχρεωτική αναφορά για
• ενεργειακή αξία (kjoules και kcalories)
• λιπαρά
• κορεσμένα λιπαρά
• υδατάνθρακες
• σάκχαρα
• πρωτεΐνες
• αλάτι
• μονοακόρεστα, πολυακόρεστα, πολυόλες, άμυλο, εδώδιμες ίνες
• βιταμίνες
• Ανόργανα συστατικά
Η επισήμανση δεν πρέπει:
– Να οδηγεί σε πλάνη τον αγοραστή ως προς τα χαρακτηριστικά του τροφίμου, την ταυτότητα, τις ιδιότητες, τη σύνθεση, την ποσότητα, τη διατηρησιμότητα, την καταγωγή και την προέλευση.
– Να αποδίδει στο τρόφιμο ιδιότητες που δεν έχει.
– Να υπαινίσσεται ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τα οποία έχουν όλα τα παρόμοια τρόφιμα.
– Να αποδίδει στο τρόφιμο ιδιότητες πρόληψης, αγωγής και θεραπείας οποιασδήποτε ανθρώπινης ασθένειας.
Παραπλάνηση/ Κακή επισήμανση
• Μέλι που επισημαίνεται σαν Μέλι /ενώ επισημαίνεται δεν είναι
• Φυσικό/Θυμαρίσιο
• Ανεπεξέργαστο/ Με θυμάρι
• Μη βιομηχανοποιημένο/ Βιολογικό
• Ανόθευτο/ Μέλι από την Κρητική Γη….
• Ευλογημένο/Ελληνικό
• Άγιο
• Χωρίς συντηρητικά
Δεν επιτρέπεται η ένδειξη «100% γνήσιο» ή «100% μέλι», καθότι αυτό μπορεί να νοηθεί ως υπόνοια ότι το μέλι έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ενώ στην πραγματικότητα όλα τα μέλια έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Μέλι το οποίο δεν είναι 100% γνήσιο δεν μπορεί να πωλείται υπό την ονομασία «μέλι» ή άλλη ονομασία . Για σκοπούς πληροφόρησης του
καταναλωτή, αρκεί η ένδειξη «γνήσιο» και νοείται ότι θα πρόκειται για αμιγές μέλι.
Δεν επιτρέπεται η χρήση ένδειξης «μέλι μέλισσας» ή άλλης παρόμοιας ένδειξης. Νοείται ότι βάσει της νομοθεσίας μόνο το μέλι που παράγεται από τις μέλισσες, του είδους Apis mellifera, μπορεί να ονομάζεται «μέλι». Ο καταναλωτής θα πρέπει να αναμένει ότι οποιοδήποτε τρόφιμο ονομάζεται «μέλι» ή «μέλι ανθέων» ή φέρει άλλη ονομασία που αναφέρεται στην περί Μελιού Κανονισμών του 2004 και 2015, είναι μέλι που παράγεται από μέλισσες.
Ισχυρισμοί επί θεμάτων διατροφής και υγείας
Πέρα από τα πιο πάνω, σημειώνεται ότι δυστυχώς για τα μέλια δεν έχει εγκριθεί από την ΕΕ κανένας ισχυρισμός υγείας. Ως εκ τούτου απαγορεύεται στη σήμανση του μελιού η αναγραφή οποιουδήποτε ισχυρισμού υγείας, είτε ειδικού, π.χ. «καταπραϋντικό για τον λαιμό», είτε γενικού, π.χ. «καλό για την υγεία».
Αόριστοι ισχυρισμοί διατροφής, γενικής φύσεως, όπως π.χ. «θρεπτικό τρόφιμο», «τρόφιμο με πολλές βιταμίνες» κτλ, απαγορεύονται.
Επιμέλεια: MelissokomiaNet.gr
Πηγές:
Μέλι, Τρόφιμα με Μέλι και Νομοθεσία, Δρ. Νικόλαος Κατσαρός
Ετικέτα μελιού – Υποχρεωτικές σημάνσεις, Μελισσοκομικός Σύλλογος Ν. Αιτ/νίας, Δημήτριος Νικολάου
